Safranbolu’daki Asırlık Üzüm İşlikleri Bilimsel Makaleye Konu Oldu

Safranbolu’nun Kıranköy bölgesinde bulunan geleneksel üzüm işlikleri bilimsel bir çalışmayla gündeme taşındı.

Dr. Öğr. Üyesi Durmuş Gür ile yüksek lisans öğrencisi Esra Oğuzkağan Özkan, “Safranbolu Kıranköy’de Gayrimüslimlere Ait İşlikler (Şarapbana)” başlıklı bir makale kaleme alarak, bölgedeki kültürel miras niteliği taşıyan üzüm işliklerini detaylı biçimde inceledi.

“Zemin katlar üretim alanıydı“

Dr. Gür, yaptığı açıklamada Kıranköy’deki eski Rum evlerinin zemin katlarının geçmişte üretim alanı olarak kullanıldığını belirtti. Bu alanların ev sakinleri tarafından hem üzüm işliği, hem de ocak, fırın ve mutfak üretimi alanı olarak değerlendirildiğini aktardı. Gür, “Bu bölgede yaşayan insanlar, bağlardan topladıkları üzümleri bu giriş katlarında yıkayıp ayrıştırıyor, ardından şırasını çıkarıyorlardı. Kaynatarak pekmez, sirke, hatta şarap elde ediyorlardı,” ifadelerini kullandı.

“Yüz yıllık tekniklerle üretim sürüyor“

Gür, “şarapbana” olarak da adlandırılan işliklerde uygulanan geleneksel tekniklerin günümüzde hâlâ yaşatıldığını vurguladı. Baskı yöntemiyle ezilen üzümlerin suları, belirli açılarla bekletilerek doğal mayalanma sürecinden geçiriliyor. Bu süreç sonunda sirke ve şarap elde ediliyor. Gür, bu ürünlerin hâlen 200-250 yıllık ahşap fıçılar ya da pişmiş toprak küpler içinde saklandığını belirtti.

“Yazıköy sirkesi için coğrafi işaret başvurusu yapıldı“

Araştırmanın aynı zamanda Safranbolu’nun yerel ürünlerinden biri olan Yazıköy sirkesi üzerine de yoğunlaştığını belirten Gür, coğrafi işaret başvurusunun yapıldığını söyledi. Söz konusu sirkenin mutfak, sağlık ve turizm alanlarında kullanıldığını vurgulayan Gür, “Gelen ziyaretçiler bunu hem lezzet hem de tedavi edici etkisi olduğu inancıyla tercih ediyor,” dedi.

“20’den fazla işlik belgelendi“

Yürütülen çalışmada 20’nin üzerinde geleneksel işliğin belgelenerek bilim dünyasına sunulduğunu dile getiren Dr. Gür, “Esra Oğuzkağan Özkan ile birlikte kaleme aldığımız makalede, bu işliklerin üretim fonksiyonları, elde edilen ürünlerin kullanım alanları ve tarihsel miras değerleri ele alındı. Günümüzde turizme kazandırılması gereken bir kültürden söz ediyoruz,” diye konuştu.