
Sayıştay tarafından yayımlanan Karabük Üniversitesi 2022 Yılı Denetim Raporu’nda KBÜ Eski Rektörü Prof. Dr. Refik Polat döneminde üniversiteye ait binalarda yaptırılan bakım onarım işlerinin teminat süresi bitmeden bakım onarım giderinin üniversite kasasından harcandığı, teknik nitelik gerektiren daire başkanlığı, fakülte sekreterliklerine usulsüz atamaların yapıldığı, yabancı öğrenci sınav ücretlerinin yetkisiz kişilerce tahsil edildiği, mevzuat hükümlerine aykırı olmasına rağmen yabancı ülkeler ile ücretsiz öğrenci kabulüne ilişkin anlaşmalar yapıldığı tespit edildi.

Sayıştay Denetim Raporu’nda “Kesin Kabul Yapılan Yapım İşlerinde Teknik Heyetçe Gerekli Tespit Yapılmadan Bakım Onarım Yaptırılması” başlıklı maddede, “Yapım işlerinde kesin kabulden itibaren yüklenici ve alt yükleniciye getirilen on beş yıllık sorumluluk mükellefiyeti gözetilmeden ve bu kapsamda bir ‘teknik heyet tespit raporu’ bulunmadan bakım onarım giderlerinin bütçeden karşılandığı görülmüştür.” ifadelerine yer verildi.
2022 Yılı Karabük Üniversitesi Demir-Çelik Kampüsü ile Eskipazar, Eflani, Yenice ve Safranbolu’da bulunan üniversiteye ait binalarda bakım-onarım işi kapsamında bakım onarımı yapılan binalardan bir kısmının 15 yıllık teminat süresinin henüz bitmediği halde, bakım onarım gideri yapıldığı Sayıştay Denetim Raporu’nda tespit edildi.
Sayıştay Denetim Raporunda, “Örnek olarak yerinde incelenen Demir-Çelik Kampüsünde yer alan Rektörlük binasının kesin kabul tarihi 2012 yılıdır. Yapı kullanım ruhsatı 2011 tarihinde alınan binanın bakım onarım ihalesi kapsamında çatı yalıtım imalatlarının yapıldığı fiili fiziki denetim sırasında tespit edilmiştir. Yine ihale kapsamında bakım onarımı yapılan Yenice Meslek Yüksek Okulu’nun kesin kabul tarihi 2015, Safranbolu Meslek Yüksek Okulu’nun kesin kabul tarihi ise 2021 yılıdır. Teminat süresi içinde bakım onarım gideri yapılabilmesi için, yapılacak bakım onarım giderinin teminat kapsamına girip girmediğinin bir komisyon marifetiyle tespit edilmesi gerekmektedir. Yapılacak olan bakım onarımın yeni bir ihtiyacın karşılanması, yapının kullanım amacının değiştirilmesi, binaya ek yapılması amacıyla mı yoksa yüklenicinin statik veya mimari projeye uygun olmayan eksik ya da kusurlu imalatlarından mı kaynaklandığının ortaya konulması ve duruma göre yükleniciden talepte bulunulması gerekmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Sayıştay Denetim Raporu’nda “Kesin Kabul Yapılan Yapım İşlerinde Teknik Heyetçe Gerekli Tespit Yapılmadan Bakım Onarım Yaptırılması” başlıklı maddesi, “Bakım onarım giderlerinin, bir ‘teknik heyet tespit raporu’ bulunmadan ve yüklenici ve alt yükleniciye getirilen on beş yıllık müteselsil sorumluluk mükellefiyeti gözetilmeden bütçeden karşılanmasının kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli olarak kullanılma amacına uygun değildir.” ifadeleriyle sonlandı.

Sayıştay Denetim Raporu’nda işinin ehli olmayan kişilerin makamlara getirildiği tespit edildi.
Raporun “Kanunda Sayılan İstisnalar Dışında Dolu Kadroya Görevlendirme Yapılması” maddesinde, “Üniversitede dolu olan Daire Başkanlığı ve Fakülte Sekreterliği kadrolarına 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda sayılan istisnalar dışında görevlendirme yapıldığı tespit edilmiştir.” ifadeleri yer aldı.
Raporda özellikle teknik nitelik gerektiren bazı daire başkanlıklarına ve fakülte sekreterliklerine o meslekten olmayan personellerin atandığı, bunların da daha sonra farklı daire başkanlığı veya fakülte sekreterliği kadrolarında vekaleten görevlendirildiği tespit edildi. Bazı fakülte sekreterliği kadrolarının sadece haklardan faydalanılması için kullanıldığı, bu kişilerin fiilen başka görevler (özel koruma gibi) yaptıkları belirlendi.
Usulsüz yapılan atamalara üniversitenin savunması Sayıştay Denetim Raporu’nda yer alırken raporda yapılan açıklamanın da doğru olmadığı ortaya kondu.
Raporda, “Kamu İdaresinin yaptığı açıklamada vekaleten görevlendirmelerin kısa süreli olduğu, yeterli donanımda personel bulunmadığı, özel koruma görevi yapan kişinin Fakülte sekreterliği görevine döndüğü gerekçe gösterilmişse de denetim kanıtlarımızda 1 yıldan uzun süreli vekaleten görevlendirmeler olduğu ve başka mesleklerden kişilerin (Öğretmen gibi) Yapı İşleri, Strateji, Bilgi İşlem Daire Başkanlığı kadrolarına atandığı, özel koruma görevi yapan kişinin sonradan Fakülte Sekreterliği kadrosuna atandığı görülmüştür.” denildi.
Sayıştay Denetim Raporu’nda, mevzuatta dolu kadroya vekaleten atamaların kanuni izin, geçici görev gibi durumlarda oluşabileceği belirtildiği, gerekli görülen durumlarda personelin yerlerinin değiştirilmesi hususunun ise işin gerektirdiği uzmanlığın gözetilerek yapılması gerektiği vurgulandı.
Sayıştay Denetim Raporu’na takılan bir başka husus ise yabancı öğrenci sınav ücretlerinin yetkisiz 3. şahıslar tarafından tahsil edilmesi oldu.
Raporda yabancı öğrenci sınavının düzenlenmesinin bazı firmalara bırakıldığı, sınav ücretlerinin bu firmalar tarafından toplandığı, firmanın hizmet karşılığı alacağı ücretin belirsiz olduğu ayrıca bazı üçüncü ülkelerle ücretsiz öğrenci kabulüne ilişkin anlaşmalar yapıldığı ortaya çıkarıldı.
Karabük Üniversitesi yabancı öğrencilerin kabülüne ilişkin Uluslararası Öğrenci Sınavı’nın yapılması için bazı firmalarla protokoller imzalandığının ifade edildiği raporda Tunus, Cezayir, Mısır, Burkina Faso, Kamerun gibi ülkeler için imzalanan protokol hükümlerinde 250 TL olarak belirlenen sınav ücretinin, firma tarafından toplu bir şekilde üniversitenin hesabına yatırılacağının, Bakelorya ile yerleştirilen öğrenciler için ise sınav ücreti alınmayacağı, bunun yerine öğrenci başına 50 Dolar’ın aracı firma tarafından maddi durumu zayıf öğrencilere verilmek üzere bağışta bulunulacağı taahhüt altına alındığı ifade edildi.
Raporda “Firmanın sınav organizasyonu ile ilgili faaliyetleri yanında sınav merkezlerinin kira, gözetmen, güvenlik ve yardımcı personel giderlerini karşılayacağı belirtilmektedir. Ancak bunun karşılığında üniversitenin firmaya yükümlülüklerinde herhangi bir bedel tespit edilmemiştir. Kazakistan, Kenya ve Somali için de benzeri protokoller farklı firmalarla imzalandığı görülmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Raporda eleştiri konusu olan hususun ücretlerin üçüncü bir taraf tarafından yetkisiz bir şekilde toplanmasına neden teşkil edecek şekilde üçüncü kişilerle protokol yapılması olduğu vurgulandı.
Üniversitenin yabancı öğrencilerin ‘ücretsiz’ okutulmadığı savunması Sayıştay’a ulaşmamış
Ndjamena Üniversitesi (ÇAD) ve Afrika Teknokent (SUDAN) ile imzalanan anlaşmada öğrencilerin öğrenim ücretinin Karabük Üniversitesi tarafından karşılanacağının belirtildiği üniversitenin ise %50 indirim uygulandığı savunmasına ilişkin belgeleri Sayıştay’a ulaştırmadığı görüldü.
Sayıştay Denetim Raporu’nda, “Ndjamena Üniversitesi (ÇAD) ile imzalanan işbirliği anlaşmasında 500 öğrencinin öğrenim ücretinin Karabük Üniversitesi tarafından karşılanacağı, Afrika Teknokent (SUDAN) ile imzalanan işbirliği anlaşmasına göre ise 200 öğrencinin öğrenim ücretinin Karabük Üniversitesi tarafından karşılanacağı belirtilmektedir. Kamu İdaresince yapılan açıklamada bu öğrencilerin öğrenim ücretlerinde %50 indirim yapıldığı, ücretsiz bir şekilde okutulmadığıdır. Bu konuda hangi öğrencilerin bu kapsamda olduğu ve ne şekilde ücretlendirildiği ile ilgili bilgi talep edilmesine rağmen tarafımıza ulaştırılmamıştır.” ifadeleri yer aldı.
Sayıştay Raporu’nda kamu adına tahsilat veya ödeme yapılması konusunda kanun maddeleriyle yapılan açıklamada, “5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 40’ıncı maddesinde Herhangi bir gerçek veya tüzel kişi tarafından, kamu hizmetinin karşılığı olarak veya kamu hizmetleriyle ilişkilendirilerek bağış veya yardım toplanamayacağı, benzeri adlar altında tahsilat yapılamayacağı belirtilmektedir. Yine aynı kanunun 72’nci maddesinde ise ‘Kanunların veya Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin öngördüğü şekilde yetkili kılınmamış hiçbir gerçek veya tüzel kişi, kamu adına tahsilat veya ödeme yapamaz. Yetkisiz tahsilat veya ödeme yapılması, kamu hizmeti karşılığında veya kamu hizmetleriyle ilişkilendirilerek bağış veya yardım toplanması veya başka adlarla tahsilat veya ödeme yapılması hallerinde; söz konusu tutarlar, yetkisiz tahsilat veya ödeme yapılanlardan alınarak, ilgisine göre bütçeye gelir kaydedilir veya ilgililerine iade edilmek üzere emanet hesaplarına kaydedilir. Ayrıca, bunlar hakkında ilgili kanunları uyarınca adli ve idari yönden gerekli işlemler yapılır.’ denilmektedir.” ifadeleri yer aldı.
Sayıştay Denetim Raporu’nda ‘Yabancı Öğrenci Sınav Ücretinin Yetkisiz Kişiler Tarafından Tahsil Edilmesi’ başlıklı bulgu, “Üniversitenin firmalar aracılığıyla ücret toplaması , kayıt yaptıracak öğrencilerden sınav ücreti yerine şartlı bağışlar alması ve başka ülkelerle işbirliği protokolleri yapılarak Üniversitede ücretsiz eğitim verilmesi mevzuat hükümlerine aykırıdır.” ifadeleriyle son buldu.
Kaynak: S. Oğuzhan Doğan