
İktisat politikasına 1937 yılında nasıl gelindiğini aktaran Karabük Üniversitesi (KBÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ersin Müezzinoğlu, “Türkiye’de Milli İktisat” konusunu detaylı bir şekilde ele aldı.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde Milli İktisat politikası izlenerek devletin nasıl ilerlediğini aktaran Müezzinoğlu, “Cumhuriyet; sadece siyasi zaferlerin, sadece askeri zaferlerin yeterli olmadığı, iktisaden de güçlü olmamız gerektiğini, iktisaden de güçlü olmamız gerektiğini, bağımsız olmamız gerektiğini ifade eder.” ifadelerine yer verdi.
İkinci Meşrutiyet ile birlikte “Türkiye’de Milli İktisat” politikası izlenildiğini vurgulayan Müezzinoğlu, “Balkan Savaşlarından sonra daha fazla bunu görüyoruz. Başlangıçta biraz daha idealist. Liberal yapı hem siyasi hem de iktisadi olarak zamanla ayrılıyor. Rumlarla, Ermenilerle, Arnavutlar falan onlarla terfinin bir teşviki mesaisi var. Ortak amaçları anayasa ve Abdülhamid’e anayasayı ilan ettirmek. Evet ettirdik. Sonra ne olacak işte orada ayrılık var. Yani o liberal anlayış hem siyasi olarak hem de iktisadi olarak zamanla terk edilecek ve siyasi olarak da bir Türk milliyetçiliği uygulanmaya başlanacak. İktisadi olarakta bir Türk iktisadı veya milli burjuvazi yetiştirme milli bir burjuvazi yaratma milli bir ekonomi yaratmayı biz bu dönemde göreceğiz.” şeklinde konuştu.
Açıklamasının devamında kapitülasyonların kaldırılışına değinen Müezzinoğlu, şu ifadeleri kullandı:
“Özellikle o kapitülasyonların kaldırılmasını okuduğumda o kadar mutlu olurdum ki oradaki o resmi gazetedeki o ifade her türlü mali iktisadi, kültürel ve siyasi ayrıcalıklar bugünden itibaren kaldırılmıştır. Tek taraflı kaldırılış. Normalde savaşılmasa yapılamaz.“
“Biz o batının sömürgeci emperyal yüzüyle karşıyız”
Türkiye’nin kapitalizme karşı olmadığının altını çizen Müezzinoğlu, “Kapitalizm bir türlü kaldırmak istemiyorlar. Kapitalizme yanaşmayanlar ama sonunda bizim tarafımıza bunu kabul edecekler. Ama biz şunu da veriyoruz. Bu çok önemli. Lozan daha bitmeden o ara verdiği dönemde Türkiye İktisat Kongresi veya İzmir İktisat Kongresi orada mesajları veriyoruz. Biz o batının sömürgeci emperyal yüzüyle karşıyız. Biz bir çağdaşlaşmayı çalışıyoruz. Biz dolayısıyla İzmir İktisat Kongresi de bu mesajı vereceğiz.” dedi.