
Karabük Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölümü akademisyenlerinden Prof. Dr. Oğuzhan Zengin ve Arş. Gör. Mustafa Emin Akçin tarafından ‘Yeşil Emeklilik Sistemi: Sigara ve Alkol Bağımlılığıyla Mücadelede Bir Model Önerisi’ isimli uluslararası bir çalışma yayımlandı.
Yeşil Emeklilik Sistemi’nde (YES) sigara ve alkol bağımlılığı için resmi kuruluşlardan destek alan bireylerin sigara veya alkol kullanımı için harcadıkları parayı tasarrufa dönüştürmelerini teşvik ederek hem bağımlılıktan kurtulmalarını hem de finansal okuryazarlık kazanmaları amaçlanıyor.
Prof. Zengin ve Arş. Gör. Akçin çalışmalarında, “Modelin uygulanmasıyla bağımlılıktan kurtulma motivasyonunun artması, ekonomik kayıpların fark edilmesi ve toplum sağlığına olumlu etkiler sağlanması beklenmektedir. Yeşil Emeklilik Sistemi, bireyleri bağımlılıktan emekli ederken onlara yeni bir yaşam biçimi ve finansal farkındalık kazandırma potansiyeli taşımaktadır. Yeşil Emeklilik Sistemi (YES) bu noktada yenilikçi ve destekleyici bir müdahale modeli olarak değerlendirilebilir. Nörobilimdeki bulguların, ekonomik motivasyonların ve davranışsal taahhüt stratejilerinin bir araya getirildiği model de bireyin uzun vadeli çıkarlarını kısa vadeli dürtüler karşısında korumaya yönelik bir “kendi kendine taahhüt sistemi” olarak planlanmıştır. YES modelinin temel amacı, bireyin sigara veya alkol için harcayacağı parayı düzenli birikime dönüştürerek hem bağımlılıktan uzaklaşmasını kolaylaştırmak hem de kişiye somut bir ekonomik kazanım sunmaktır. Böylece bağımlılık davranışını besleyen ödül sistemi, alternatif ve sağlıklı bir ödül döngüsüyle yeniden yapılandırılabilecektir” dedi.
Modelin şimdilik bir öneri niteliği taşıdığını belirten Zengin ve Akçin yaptıkları öneri de “Pilot uygulamalarla test edilmesi gereken YES modeli, doğru izleme ve denetim mekanizmaları kurulduğu sürece bağımlılıkla mücadelede etkili ve sürdürülebilir bir araç olarak değerlendirilebilir. Ayrıca bireylere finansal okuryazarlık kazandırması, birikim yapma alışkanlığı oluşturması ve bağımlılıktan ‘emekli olma’ sürecini somut bir kazanıma dönüştürmesi bakımından modelin sosyal politika alanında da yenilikçi katkılar sunma potansiyeli vardır.” ifadelerine yer verdi.