KBÜ’den Türkiye’de Bir İlk: Orman Fidanlıklarında Toprak Canlıları Araştırılacak

Batı Karadeniz’de orman fidanlıklarında omurgasız toprak faunası ilk kez incelenecek; fidanlıklarda Türkiye’de ilk defa QBS Toprak Biyolojik Çeşitlilik İndeksi uygulanacak

Karabük Üniversitesi (KBÜ) Orman Fakültesi tarafından başlatılan yeni bir bilimsel proje ile Batı Karadeniz Bölgesi orman fidanlıklarında toprak altındaki omurgasız canlı türleri ilk kez sistematik olarak araştırılacak.

Toprak faunasına yönelik ilk kapsamlı inceleme

Doç. Dr. Ahmet Duyar yürütücülüğünde TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Programı kapsamında desteklenen “Batı Karadeniz Bölgesi Orman Fidanlıklarında Omurgasız Toprak Faunasının Vejetasyon Mevsimindeki Değişimi” başlıklı proje, Türkiye’de bir ilke imza atıyor.
Projede, toprak canlılarının ekosistemdeki rolü ve toprak kalitesi üzerindeki etkileri biyolojik çeşitlilik indeksleriyle değerlendirilecek.

“Toprak kalitesini biyolojik açıdan değerlendiren ilk çalışma”

Çalışmanın önemine değinen Doç. Dr. Ahmet Duyar, “Ülkemiz fidanlıklarında çeşitli fauna çalışmaları yapılmış olmasına rağmen, özellikle Batı Karadeniz Bölgesi orman fidanlıklarında toprak faunasına yönelik herhangi bir çalışmaya rastlamadık. Toprak kalitesi bugüne kadar genellikle fiziksel ve kimyasal analizlerle değerlendiriliyordu. Biz bu projede ilk kez biyolojik çeşitlilik indekslerini kullanarak toprak kalite sınıflarını biyolojik açıdan değerlendirmeyi hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.

QBS Toprak Biyolojik Çeşitlilik İndeksi Türkiye’de ilk kez uygulanıyor

Projeyle birlikte uluslararası geçerliliği bulunan QBS Toprak Biyolojik Çeşitlilik İndeksi, Türkiye’de fidanlıklarda ilk kez kullanılacak. Bu indeks, toprağın biyolojik yapısını ve canlı çeşitliliğini ölçerek toprak sağlığı hakkında önemli veriler sunacak.

“Bir çay bardağı toprakta yüzlerce canlı yaşıyor”

Omurgasız canlıların tespitinde iki farklı yöntem uygulandığını belirten Duyar, “Zeminde hareket eden canlıları ‘Çukur Tuzak’ yöntemiyle, toprak içerisinde yaşayanları ise ‘Tulgren Hunisi’ sistemiyle belirliyoruz. Bu sistemde canlılar ısı ve ışık etkisiyle alt kısımda toplanıyor ve teşhisleri yapılıyor.” dedi.
Toprağın canlı zenginliğine dikkat çeken Duyar, “Boyutları küçük olduğu ve toprak altında yaşadıkları için bu canlılar gözden kaçıyor. Ancak biz yaptığımız incelemelerde bir çay bardağı toprakta yüzlerce farklı omurgasız canlının yaşadığını tespit ettik. İnsanlarımız bastıkları yerin sadece toprak değil, altında çok sayıda canlı organizma barındırdığını bilmelidir.” diye konuştu.

Karabük, biyolojik çeşitlilikte öne çıkıyor

Karabük’ün orman zenginliğiyle dikkat çektiğini belirten Duyar, “İlimizin yaklaşık yüzde 74’ü ormanlarla kaplı. Batı Karadeniz, dünyadaki biyolojik çeşitlilik sıcak noktalarından ikisine ev sahipliği yapıyor. Bu alanlardan biri Karabük’ün Yenice ilçesinde yer alıyor.” ifadelerini kullandı.

Bilimsel ve ekolojik katkılar hedefleniyor

Projeyle daha önce bölgede kaydı bulunmayan türlerin bilim dünyasına kazandırılacağını vurgulayan Duyar, “Bölgemizde varlığı bilinmeyen türlerin kayıtlarını yaparak bilimsel yayınlar haline getireceğiz. Eğer zararlı faunanın yırtıcı türlerini tespit edebilirsek, hem ekolojik açıdan zararsız hem de ekonomik açıdan faydalı bir mücadele yöntemi ortaya koyacağız.” dedi.

“Fidanlıkların geleceği toprağın altındaki canlılarda gizli”

Projenin ekolojik sürdürülebilirliğe katkı sağlayacağını vurgulayan Duyar, “Orman fidanlıklarının geleceği sadece yetiştirilen fidanlarda değil, bu fidanların altında yaşayan küçücük ama çok önemli canlılarda gizlidir. Bu çalışma, ülkemizin biyoçeşitliliğine ışık tutacak ve fidanlıklarımızın geleceğine yönelik ekolojik çözümler üretecek.” sözleriyle konuşmasını tamamladı.