10 OCAK ÇALIŞAN GAZETECİLER GÜNÜ KUTLU OLSUN

Gazeteciliği kendisine meslek edinen ve onuru ile doğru, tarafsız ve yorumsuz haber yapan gazeteci meslektaşlarımızın günü kutlu olsun.

Çalışan gazeteciler günü, gazetecilik mesleğini icra edenleri onurlandırmak için 1962’den beri 10 ocak günü düzenlenen Türkiye’ye özgü bir kutlama gündür.

1961’de 212 sayılı Fikir İşçileri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 10 Ocak günü, 1962-1971 arasında “Çalışan gazeteciler bayramı” adıyla kutlanmış; 1971 yılındaki askeri müdahaleden sonra ülkede gazetecilerin bazı haklarının geri alınması üzerine kutlama gününün adı “Çalışan gazeteciler günü” olarak değiştirilmiş

Dokuz Patron Olayı ve Basın Gazetesi

212 sayılı yasa ile kendilerine yüklenen sorumlulukları kabul etmek istemeyen 9 gazetenin patronu Akşam, Cumhuriyet, Dünya,  Hürriyet,  Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni İstanbul ve Yeni Sabah gazeteleri) 212 sayılı yasanın ve Basın İlan Kurumu’nun oluşmasına ilişkin 195 sayılı yasanın mesleki sakıncalar doğuracağını iddia eden bir ortak bildiriye imza atarak gazetelerini 3 gün kapadıklarını duyurdular.

“Dokuz patron olayı” olarak basın tarihine geçen bu gelişme üzerine gazeteciler, çeşitli protesto eylemleri gerçekleştirdiler ve halkı gazetesiz bırakmamak adına boykot boyunca “Basın” adlı bir gazete yayımladılar. Basın gazetesi 11 Ocak günü ” Daima Halkın Hizmetindeyiz” manşetiyle  yayına başladı ve üç günlük boykot sırasında düzenli olarak yayını sürdürdü.

Gazetenin ilk sayısının başyazısında şu ifadeler yer aldı:  

“Temel hak ve hürriyetlerimizin gerçekten kısıtlandığı, yalnız basının değil bütün memleketin gerçekten eşi görülmemiş bir tehlikenin içine sokulduğu günlerde bile gazetelerini kapatmayan ve protesto yoluna gitmeyen gazete sahiplerinin, şimdi bir ilan kurumu için yaptıkları bu hareket, basın tarihimizde herhalde şerefli bir yer kaplamayacaktır. Gazete çıkarmak çorap fabrikası işletmeye benzemez. Basın bir kamu hizmetidir.”

10 Ocak Tarihinde   Gazeteler 3 Gün Kapatılmıştı

1961 yılında Ulusal gazetelerin  Patronları tarafından yapılan yazılı açıklama aynen şöyle: 

“Biz, aşağıda adları bulunan gazeteler, M. B. Komitesinin yasama yetkisini Kurucular Meclisi vasıtasıyla milletin diğer temsilcileriyle paylaşmış olmasını Türk Silahlı Kuvvetlerinin insanlık tarihine armağan ettiği bir «hak ve hürriyet zaferi» örneği olarak karşılamış bulunuyoruz. Ancak, Kurucular Meclisinin faaliyete geçtiği günün ikinci akşamı Milli Birlik Komitesi tarafından ilân edilen basınla ilgili kanunlar milletçe girilen bu aydınlık devirde basını emsali görülmemiş bir tehlikenin içine atmıştır. Halk efkârına önce şunu arz etmek isteriz ki. İlk bakışta sâdece basını ilgilendirir gibi görünen bu hadise aslında doğrudan doğruya temel hak ve hürriyetlerimizi kısıntıya sokabilecek bir mahiyet taşımaktadır. Basına devlet elinin karıştığı bir vasilik sisteminin Türk demokrasisinde açtığı yaraları ve yakın bir geçmişte milletçe müşahede etmiş bulunuyoruz. Bizler, tam manasıyla hür basının devletin her türlü kontrolünün ve vesayetinin dışında kalmak suretiyle amme vazifesini görebileceği inancındayız. Kaldı ki, şikayet ettiğimiz kanunlar, Temsilciler Meclisinin açılışı arifesinde hiçbir açık tartışmaya imkân bırakılmadan ve sebebi anlaşılamayan bir acele ile çıkartılmıştır. Tasarılar milletin belli başlı siyasi parti ve meslek teşekküllerinin temsilcilerini toplayan Kurucu Mecliste açık görüşme ve tartışma yoluyla millet önünde ele alınabilirdi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin desteğiyle saflarında ver almak mücadelesini yaptığımız Hür Dünya Cephesi basınının hiçbirisinde emsali görülmemiş ve görülemeyecek olan bir kontrol sisteminin Türk Basınının üzerine konulmak istenmesi karşısındaki müfeaddit müracaatlarımız da neticesiz kaldığından, biz, aşağıdaki gazeteler, teessürümüzün ifadesi olmak üzere yarından itibaren 3 gün çıkmayacağımızı sayın halk efkarına üzüntü ile bildiririz.“

ÜÇ GÜN KAPATILAN GAZETELER,  AKŞAM, TERCÜMAN, CUMHURİYET, VATAN, DÜNYA, YENİ SABAH, MİLLİYET, HÜRRİYET